โรงไฟฟ้า เป็นสถานที่ผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยพลังงานจากแหล่งต่างๆ นำมาแปลงเป็นพลังงานไฟฟ้าเพื่อจ่ายให้กับผู้ใช้ไฟฟ้า โดยโรงไฟฟ้าสามารถแบ่งประเภทได้ตามแหล่งพลังงานที่ใช้ ดังนี้
1. โรงไฟฟ้าพลังงานความร้อน
โรงไฟฟ้าพลังงานความร้อนอเป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานความร้อนจากเชื้อเพลิงต่างๆ เช่น น้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ ถ่านหิน หรือชีวมวล มาผลิตไฟฟ้า ซึ่งโรงไฟฟ้าพลังงานความร้อนสามารถแบ่งออกเป็นประเภทย่อยๆ ดังนี้
- โรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล เช่น น้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ หรือถ่านหิน มาผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยความร้อนจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงมาต้มน้ำให้กลายเป็นไอน้ำที่มีแรงดันสูง ไอน้ำจะนำไปขับดันกังหันไอน้ำ ซึ่งจะต่อเชื่อมกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อผลิตไฟฟ้า ส่วนความร้อนที่เหลือจากการผลิตไฟฟ้าจะถูกนำไปใช้ผลิตไอน้ำเพื่อขับดันกังหันไอน้ำอีกครั้ง เพื่อผลิตไฟฟ้าเพิ่มเติม จึงทำให้โรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วมมีอัตราประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าสูงกว่าโรงไฟฟ้าพลังความร้อนแบบธรรมดา
- โรงไฟฟ้าพลังงานขยะ เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้ขยะเป็นเชื้อเพลิง มาผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยความร้อนจากการเผาไหม้ขยะมาต้มน้ำให้กลายเป็นไอน้ำที่มีแรงดันสูง ไอน้ำจะนำไปขับดันกังหันไอน้ำ ซึ่งจะต่อเชื่อมกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อผลิตไฟฟ้า
2. โรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์
โรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์ เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากปฏิกิริยานิวเคลียร์ฟิชชันของเชื้อเพลิงยูเรเนียม มาผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยความร้อนจากปฏิกิริยานิวเคลียร์ มาต้มน้ำให้กลายเป็นไอน้ำที่มีแรงดันสูง ไอน้ำจะนำไปขับดันกังหันไอน้ำ ซึ่งจะต่อเชื่อมกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อผลิตไฟฟ้า
3. โรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียน
โรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียน เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากแหล่งพลังงานธรรมชาติที่ทดแทนได้ เช่น แสงอาทิตย์ ลม น้ำ ความร้อนใต้พิภพ และชีวมวล มาผลิตไฟฟ้า โรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนสามารถแบ่งออกเป็นประเภทย่อยๆ ดังนี้
- โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากแสงอาทิตย์ มาผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยเซลล์แสงอาทิตย์ ซึ่งจะแปลงพลังงานแสงอาทิตย์เป็นพลังงานไฟฟ้า
- โรงไฟฟ้าพลังงานลม เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากลม มาผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยกังหันลม ซึ่งจะเปลี่ยนพลังงานลมเป็นพลังงานไฟฟ้า
- โรงไฟฟ้าพลังงานน้ำ เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากน้ำมาผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยพลังงานจากน้ำที่ไหลผ่านเขื่อน มาหมุนกังหันน้ำ ซึ่งจะเปลี่ยนพลังงานจากน้ำเป็นพลังงานไฟฟ้า
- โรงไฟฟ้าพลังงานความร้อนใต้พิภพ เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานความร้อนจากใต้พิภพ มาผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยความร้อนจากใต้พิภพ มาต้มน้ำให้กลายเป็นไอน้ำที่มีแรงดันสูง ไอน้ำจะนำไปขับดันกังหันไอน้ำ ซึ่งจะต่อเชื่อมกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อผลิตไฟฟ้า
- โรงไฟฟ้าพลังงานชีวมวล เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้เชื้อเพลิงชีวมวล เช่น ไม้ เศษไม้ แกลบ ชานอ้อย กากปาล์ม เป็นต้น มาผลิตไฟฟ้า โดยอาศัยความร้อนจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงชีวมวล มาต้มน้ำให้กลายเป็นไอน้ำที่มีแรงดันสูง ไอน้ำจะนำไปขับดันกังหันไอน้ำ ซึ่งจะต่อเชื่อมกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อผลิตไฟฟ้า
โดยในปัจจุบัน โรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนมีแนวโน้มที่จะเติบโตมากขึ้นในอนาคต เนื่องจากความต้องการพลังงานที่เพิ่มขึ้น และปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมที่ทวีความรุนแรงขึ้น